Το 2001 είχαμε οργανώσει με τον Μαουρίτσιο Κατελάν ένα ταξίδι στη Σικελία για να παρουσιάσουμε μια ρεπλίκα της επιγραφής Hollywood που είχε φτιάξει ο ίδιος. ΄Επειτα από δυο τρεις μήνες επέστρεψα στο Παλέρμο. Πηγαίνοντας από το αεροδρόμιο στην πόλη με ένα ταξί, ρωτάω τον οδηγό να μου πει τι ήταν αυτό. Περίμενα να μου πει «δεν ξέρω», «μια αηδία», τέτοια πράγματα. «Ακούστε τι συνέβη», μου είπε. «Ο Σιλβέστερ Σταλόνε ήθελε να γυρίσει μια ταινία στο Χόλιγουντ αλλά δεν του έδωσαν άδεια. Ηρθε εδώ κι έφτιαξαν την επιγραφή για να γυρίσει την ταινία». Είχε κατασκευάσει ολόκληρη ιστορία! Γι’ αυτό και μόνο πρέπει να ανοίξουμε τον κόσμο της σύγχρονης τέχνης, ο οποίος απ’ έξω μπορεί να φαίνεται πολύ κλειστός.
Από το Μπιντιμπιντομπιντιμπού μέχρι το Μπαμπαμπιμπεμπιμπάμπα
αθώς αυτές τις μέρες στο Φεστιβάλ Αθηνών εμφανίζεται ισχυρή η επιρροή της Νέας Υόρκης – με εκπροσώπους τον «Άμλετ» του Wooster Group, το μπαλέτο του Πολ Τέιλορ, το «Γκόσπελ επί Κολωνώ» του Λι Μπρούερ που ακολουθείται αργότερα και από το «Mabu Mines DollHouse», το χορευτικό συγκρότημα της Τρίσα Μπράουν, αλλά και τον εδώ και πολλά χρόνια πολιτογραφημένο Νεοϋορκέζο Μιχαήλ Μπαρίσνικοφ – πάει να περάσει απαρατήρητος ο ισχυρός ιταλικός σύνδεσμος που διατρέχει το Φεστιβάλ.
Ενώ στα γήπεδα της Ελβετίας η Ιταλία αναστενάζει, εγκαινιάστηκε στο Μουσείο Μπενάκη στην Πειραιώς η έκθεση με έργα από την ιταλική συλλογή Σαντρέτο Ρε Ρεμπαουντένγκο. Είναι μια έκθεση που αποτελείται από γλυπτά - εγκαταστάσεις σύγχρονης τέχνης, έργα που σατιρίζουν, που προκαλούν, που σχολιάζουν, που τραβούν τις ιδέες που τους δίνουν κίνητρο στα άκρα. Έργα που έχουν ένα στοίχημα να κερδίσουν, καθώς η αντοχή τους σε βάθος χρόνου δεν είναι βέβαιη.
Πολύς κόσμος αντιμετωπίζει την σύγχρονη τέχνη με δυσπιστία, καθώς δυσκολεύεται να καταλάβει τα κριτήρια που την καθιστούν σημαντική, ή (ακόμα και σε ένα πιο πρώτο επίπεδο) αναρωτιέται αν είναι καν τέχνη. Καλό είναι να θυμόμαστε δύο πράγματα. Πρώτον, ότι ένα έργο τέχνης δεν μπορούμε ποτέ να το κρίνουμε από μια φωτογραφία σε ένα περιοδικό. Όπως ακριβώς στις σχετικά πρόσφατες επιτυχημένες διαφημίσεις εταιρείας κινητής τηλεφωνίας, ο επίδοξος Έλληνας γαμπρός βρέθηκε αντιμέτωπος με μια γυναίκα διαφορετική από την φωτογραφία που είχε δει στο Ιντερνετ και ήταν last year, έτσι και ένα έργο τέχνης αν δεν το έχουμε μπροστά μας είναι αδύνατον να το δούμε. Δεύτερον, μια εικαστική σύνθεση μπορεί να μη μας αποκαλύπτει την προφανή ικανότητα ενός καλλιτέχνη να χειριστεί ένα μέσο παραγωγής τέχνης, αυτό δεν σημαίνει όμως ότι η δημιουργία που βλέπουμε δεν απαιτεί και τεχνική ικανότητα, αλλά κυρίως συνθετική εικαστική αντίληψη που (όχι, αγαπητοί μου!) δεν την έχει όποιος να ’ναι. Το επιχείρημα «αυτό το έφτιαχνα κι εγώ» στο 99,9% των περιπτώσεων δεν ισχύει, και εάν ισχύει για σας αφήστε τη δουλειά σας στο γραφείο και ξαμοληθείτε για διεθνή καλλιτεχνική καριέρα.
Ο πιο γνωστός καλλιτέχνης έργα του οποίου έρχονται στην Αθήνα είναι ο Μαουρίτσιο Κατελάν. Η εγκατάστασή του με τίτλο «Η ενάτη ώρα» είχε δημιουργήσει σάλο το 1999, γιατί απεικόνιζε τον πάπα πεσμένο στο έδαφος, χτυπημένο κατακέφαλα από ένα μικρό μετεωρίτη που πέφτοντας είχε θρυμματίσει και κάποιο τζάμι. Όπως γίνεται πάντα σε αυτές τις περιπτώσεις, διάφοροι καθωσπρέπει καθολικοί έγιναν διαμαρτυρόμενοι εναντίον του Κατελάν. Το έργο τελικά μοσχοπουλήθηκε, αλλά αρκετά με αυτό, γιατί δεν έρχεται στην Αθήνα. Αντίθετα στην Αθήνα θα δείτε τον αυτόχειρα σκίουρο, επίσης πολύ γνωστό έργο του Κατελάν, με τον απίθανο τίτλο «Μπιντιμπιντομπιντιμπού».
Και εδώ ακριβώς συναντάται το υπόγειο ρεύμα του ιταλικού συνδέσμου με τον Παόλο Κόντε που έρχεται να δώσει μια συναυλία στο Ηρώδειο στα τέλη Ιουλίου. Ή μήπως είναι τυχαίο που στους στίχους του τραγουδιού «Danson Metropoli», ο Κόντε λέει καθαρά, «Μπαμπαμπιμπεμπιμπάμπα»;
Όταν ένας από τους καλύτερους τερματοφύλακες του κόσμου ονομάζεται Πιερλουίτζι, αλλά τον φωνάζουν Τζίτζι, δεν μπορεί παρά να υπάρχει ιταλικός σύνδεσμος.
Ιώσηπος «Πίπης» Γορτύνης Jr
Πατρίτσια Σαντρέτο
Ρε Ρεμπαουντένγκο
«Δεν αγοράζω έργα τέχνης για να τα έχω κλεισμένα σε αποθήκη»
συλλογή που περιλαμβάνει περισσότερα 1.000 έργα – που φέρουν τις πιο σημαντικές υπογραφές
της σύγχρονης εικαστικής σκηνής. Ανάμεσά τους, επέλεξε περισσότερα από σαράντα έργα σύγχρονης γλυπτικής 35 διάσημων καλλιτεχνών, που θα δούμε στην Αθήνα, στην έκθεση «Σύγχρονα Μνημεία 1981 – 2008, Έργα από τη Συλλογή Sandretto Re Rebaundengo».
ΑΠΟΣΤΟΛΗ: Τορίνο
Από τον Περικλή Δημητρολόπουλο | Φωτογραφίες: Βίκυ Γεωργοπούλου
Όταν φτάνεις στο παλιό νεοκλασικό της οικογένειας Σαντρέτο, κοντά στο κέντρο του Τορίνο, σου έρχεται αυτομάτως στο μυαλό η εικόνα του βιομηχανικού Βορρά του περασμένου αιώνα. Της Ιταλίας που παράγει πλούτο, μιας αστικής τάξης που επινοεί και πρωτοπορεί στο γκρίζο περιβάλλον μιας παλιάς αριστοκρατικής πόλης. Η ατμόσφαιρα της τορινέζικης μποργκεζίας επιστρέφει αυτομάτως στην εποχή της, όταν ο άνθρωπος που ανοίγει τη βαριά μεταλλική πόρτα, μας οδηγεί από έναν εξωτερικό διάδρομο στο εσωτερικό του νεοκλασικού. Στην είσοδο, το χαλί με την υπογραφή του Μαουρίτσιο Κατελάν αναπαράγει το logo του γνωστού ιταλικού τυριού Bel Paese, το μεσαίο κεφαλόσκαλο της εσωτερικής σκάλας διακοσμείται με το κρεμασμένο με μανταλάκια σώμα του ίδιου του καλλιτέχνη. Κάθε δωμάτιο του σπιτιού είναι μια ιδιαίτερη εικαστική πρόσκληση, ένα κάλεσμα σε ένα αισθητικό αίνιγμα. Με μοναδική εξαίρεση ένα τραπέζι μπιλιάρδου του 1900, το οποίο βρίσκεται στο υπόγειο και είχε εκτεθεί σε μια έκθεση εκείνη την εποχή στο Παρίσι, η Πατρίτσια Σαντρέτο Ρε Ρεμπαουντέγκο έχει μετατρέψει το παλιό της νεοκλασικό σε προσωπικό εκθετήριο σύγχρονης τέχνης με έργα που ανήκουν στην πλούσια συλλογή της.
Με ακόμη μεγαλύτερο πάθος, επιχείρησε να μετατρέψει το βιομηχανικό Τορίνο σε κέντρο μιας τέχνης που ανακάλυψε ξαφνικά πριν από περίπου δεκαπέντε χρόνια κι ερωτεύτηκε με τον ενθουσιασμό μιας έφηβης. Και τα κατάφερε. Το 1995 δημιουργεί την Fondazione Sandretto Re Rebaudengo και επτά χρόνια αργότερα εγκαινιάζει το κτίριο του ιδρύματος σε μια εργατική συνοικία της πόλης. Εκεί εκθέτει κατά καιρούς μέρος της συλλογής της γιατί δεν πιστεύει ότι «τα έργα τέχνης πρέπει να μένουν κλεισμένα σε αποθήκες και υπόγεια», φιλοξενεί νέους καλλιτέχνες, χρηματοδοτεί νέες δουλειές, εκπαιδεύει ενήλικους και παιδιά στις δυσνόητες σημάνσεις της σύγχρονης τέχνης.
Αφήνουμε το παλιό νεοκλασικό για το μινιμαλιστικό κτίριο στην οδό Modane. Είναι ένας ελκυστικός πολυχώρος 3.500 τετραγωνικών μέτρων με καφέ, εστιατόριο, βιβλιοπωλείο και αμφιθέατρο. Σε λίγες ώρες, επρόκειτο να ανοίξει για τα εγκαίνια της έκθεσης YOUPrison με έντεκα αρχιτεκτονικά έργα – έντεκα κελιά, που επιχειρούν να αποτυπώσουν τον περιορισμό του χώρου και της ελευθερίας. Για τη συζήτηση μας με οδηγεί στο γραφείο της. Η συλλογή της, μου λέει, περιλαμβάνει περισσότερα από χίλια έργα. Πολλά από αυτά είναι έργα καλλιτεχνών που όταν αγόραζε τις δουλειές τους ήταν άγνωστοι και σήμερα βρίσκονται πολύ ψηλά στο χρηματιστήριο της τέχνης. Η συζήτησή μας αποκάλυψε το ισχυρό αισθητήριο μιας γοητευτικής γυναίκας.
Θα ήθελα να ξεκινήσουμε από την αρχή της διαδρομής σας.
Άρχισα να ασχολούμαι με τη σύγχρονη τέχνη στις αρχές της δεκαετίας του 1990 χωρίς κάποια ιδιαίτερη προετοιμασία. Είχα σπουδάσει οικονομικά, στη συνέχεια δούλεψα σε μια επιχείρηση του πατέρα μου, παντρεύτηκα, έκανα δυο παιδιά, στα οποία αφιερώθηκα.
Τι επιχειρήσεις είχε ο πατέρας σας;
Είχε μια βιομηχανία παραγωγής πλαστικών. Εκεί εργάστηκα στη διοίκηση.
Και η σύγχρονη τέχνη πώς προέκυψε;
Όταν μεγάλωσαν τα παιδιά μου αισθάνθηκα την ανάγκη να κάνω κάτι.΄Αρχισα να ταξιδεύω με μια φίλη συλλέκτρια, είδαμε πολλές εκθέσεις, επισκεφθήκαμε γκαλερί. Τον Μάιο του 1992 πήγαμε στο Λονδίνο, στη Lisson Gallery. Ο ιδιοκτήτης της γκαλερί, Νίκολας Λόγκσντεϊλ, με συνόδευσε στα στούντιο διαφόρων καλλιτεχνών. Ήταν μια απίστευτη εμπειρία. Για μένα, που δεν γνώριζα τη σύγχρονη τέχνη και δεν είχα ποτέ την ευκαιρία να μιλήσω με καλλιτέχνες, άνοιξε ένας νέος κόσμος. Όταν, έπειτα από μερικές ημέρες, ήρθε η στιγμή να φύγουμε, ρώτησα τον Νίκολας τι να αγοράσω. Μου απάντησε ότι σε αυτό δεν θα μπορούσε να μου δώσει καμία συμβουλή και ότι θα έπρεπε να αποφασίσω εγώ η ίδια. Έπρεπε να βρω το θάρρος να εμπιστευθώ την αισθητική μου και το γούστο μου. Αυτή ήταν η αρχή.
Και τι αγοράσατε;
Εργα που μου μετέδιδαν δυνατά συναισθήματα. Θεωρώ ότι ήμουν τυχερή γιατί απέκτησα έργα του Ανίς Καπούρ, του Τόνι Κραγκ και άλλων σημαντικών καλλιτεχνών εκείνης της γενιάς.
Το οικογενειακό σας περιβάλλον πώς υποδέχθηκε το ενδιαφέρον σας για τη σύγχρονη τέχνη;
Στην αρχή λίγο καχύποπτα. Κάποια στιγμή, ο πατέρας μου, ένας τυπικός βιομήχανος της εποχής του, μου είπε: «Αν σου αρέσει η τέχνη κάν’ το. Αλλά κάν’ το καλά και σοβαρά».
Έτσι ένα απλό ενδιαφέρον γίνεται πάθος;
Για μένα ήταν πολύ σημαντικό το ότι πράγματα που δεν ήξερα ή δεν καταλάβαινα σε ένα έργο μού τα εξήγησαν οι ίδιοι οι δημιουργοί τους. ΄Εγινε πάθος και λίγο κληρονομικά, γιατί η μητέρα μου συνέλεγε πορσελάνες του 1800. Πολύ ωραία αντικείμενα, αλλά χωρίς ζωή. Αντίθετα η σύγχρονη τέχνη σού επιτρέπει να τη ζήσεις. Και όχι να τη ζήσεις μόνο συλλέγοντας. Θυμάμαι ,όταν το Ίδρυμά μας χρηματοδότησε ένα έργο του Νταγκ Άιτκεν, που μετά κέρδισε το βραβείο της διεθνούς επιτροπής στην Μπιενάλε της Βενετίας το 1999, ή όταν δυο χρόνια μετά ανέλαβε την παραγωγή ενός άλλου έργου που του ζήτησαν από το Λονδίνο. Πηγαίνοντας να δω το αποτέλεσμα στην γκαλερί αισθανόμουν σχεδόν όπως τότε που έδινα εξετάσεις στο πανεπιστήμιο. ΄Ολη αυτή η διαδικασία σου δίνει δύναμη, σου δίνει τη δυνατότητα να μοιραστείς πράγματα, να συζητήσεις. Ζεις με τον καλλιτέχνη τη διαδικασία της δημιουργίας του έργου του. Αυτό μπορεί να σου το δώσει μόνο η σύγχρονη τέχνη.
Διαπραγματεύεστε μαζί τους και τις τιμές των έργων τους;
Ποτέ. Προσωπικά βλέπω τον κόσμο της τέχνης σαν μια μεγάλη αλυσίδα. Όλοι οι κρίκοι είναι σημαντικοί: ο καλλιτέχνης, ο γκαλερίστας, ο κριτικός, ο διευθυντής του μουσείου, ο επιμελητής, ο συλλέκτης. Δεν μου φαίνεται σωστό να σπας αυτή την αλυσίδα και να απευθύνεσαι κατευθείαν στον καλλιτέχνη.
Σήμερα στις επιλογές σας παίζουν ρόλο οι γνώμες των λεγόμενων ειδικών, ή εξακολουθείτε να συλλέγετε με γνώμονα τη δική σας οπτική;
Κοιτάξτε, επιρροές υπάρχουν πάντα. Πρέπει, όμως, σας πω ότι εμένα με ενδιαφέρουν πολύ οι νέοι καλλιτέχνες, άνθρωποι που ενδεχομένως δεν έχουν καν εκθέσει ακόμη.
«Τώρα ξοδεύουν πολλά»
Πολλές φορές, πάντως, η προώθηση ενός έργου παίζει μεγαλύτερο ρόλο από την καλλιτεχνική του αξία.
Όταν άρχισα να συλλέγω, στις αρχές του 1990, οι συλλέκτες ήμασταν πολύ λίγοι. Τα τελευταία 5-6 χρόνια η αγορά έχει αλλάξει εντελώς. Είναι πάρα πολλοί αυτοί που δεν διστάζουν να ξοδέψουν τεράστια ποσά για να αγοράσουν ένα έργο τέχνης, με αποτέλεσμα οι τιμές να έχουν αυξηθεί τρομακτικά. Πριν από λίγες ημέρες επέστρεψα από τη Βασιλεία όπου έργα ενός ή 2 εκατομμυρίων ευρώ ήταν ο κανόνας. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι μια φούσκα. Εγώ δεν το πιστεύω. Αυτό που πιστεύω, όμως, είναι ότι πολλοί καλλιτέχνες είναι αναμφίβολα υπερεκτιμημένοι.
Ως συλλέκτρια δεν σας ενοχλεί αυτό;
Αγόραζα πάντα τα έργα νέων καλλιτεχνών και, επομένως, οι τιμές των έργων τους ήταν ακόμη σε ανεκτά επίπεδα. Εργα του Ντέιμιεν Χερστ ή του Μαουρίτσιο Κατελάν, τον οποίο εκτιμώ και είναι φίλος μου, αγόρασα τη δεκαετία του 1990. Είναι σαφές ότι δεν θα τα αγόραζα σήμερα.
Σας έχει γίνει ποτέ έμμονη ιδέα η απόκτηση ενός έργου;
Υπάρχουν έργα που θα ήθελα στη συλλογή μου και ομολογώ ότι μου δημιουργεί μια αίσθηση θλίψης όταν πρέπει να βγάλω έργα από το σπίτι μου για να εκτεθούν κάπου. Έχω μια δυνατή, αλλά υγιή σχέση με την τέχνη. Και σε μια υγιή σχέση δεν χωράνε οι εμμονές. Δεν ζηλεύω όταν βλέπω ένα ωραίο έργο σε μια άλλη συλλογή, ούτε πηγαίνω πρώτη σε μια έκθεση για να προλάβω να αγοράσω. Δεν βλέπω ανταγωνιστικά τους άλλους συλλέκτες. Η δική μου επένδυση στην τέχνη είναι εσωτερική.
Πώς προσλαμβάνετε εσωτερικά την τέχνη;
Μου δημιουργεί δυνατά συναισθήματα. Δεν αγαπώ τη διακοσμητική τέχνη. Αγαπώ την τέχνη που έχει κοινωνικές και πολιτικές σημάνσεις. Και αυτή η τέχνη μπορεί οπτικά να είναι ακόμη και δυσάρεστη, να σε σοκάρει. Στο σπίτι μου υπάρχουν τέτοια έργα.
Αλλάζει με το πέρασμα του χρόνου η σχέση σας με τα έργα σας;
Συνεχίζουν να μου αρέσουν τα έργα που έχω αγοράσει. Δεν μου έχει τύχει ποτέ να κατεβάσω από τον τοίχο κάποιο έργο έπειτα από κάποια χρόνια. Αυτό που έχει συμβεί είναι ότι έπαψα να ακολουθώ κάποιους καλλιτέχνες.
Πώς αποφασίσατε να εκθέσετε τα έργα της συλλογής σας; Δεν είναι κάπως ασυνήθιστο;
Οι φίλοι μου έλεγαν ότι είμαι τρελή, αλλά ακούστε: Εγώ είχα την τύχη να μπορώ να συλλέγω. Οι άνθρωποι που δεν μπορούν να συλλέγουν πρέπει να μπορούν να βλέπουν. Δεν σκέφτηκα ποτέ να αγοράσω έργα τέχνης για να τα έχω κλεισμένα μέσα σε μια αποθήκη. Πριν ακόμη κάνω το Ίδρυμα, το 1995, είχα εκθέσει σε ένα οικογενειακό μας οίκημα έξω από το Τορίνο έργα Βρετανών καλλιτεχνών, όπως του Ντάγκλας Γκόρντον και του Ανίς Καπούρ. Πιστεύω ότι την τέχνη πρέπει να τη μοιράζεσαι – αυτός εξάλλου ήταν ένας από τους λόγους που αποφάσισα να δημιουργήσω αυτό το Ίδρυμα. Αν δεν ξόδευα όλα αυτά τα χρήματα για το Ίδρυμα, η συλλογή μου σήμερα θα ήταν δεκαπλάσια. Όμως, η συλλεκτική διάσταση του καλλιτεχνικού φαινομένου μού φαινόταν λίγη. Με ενδιέφερε να κάνω κάτι για να γνωρίσουν και άλλοι άνθρωποι τη σύγχρονη τέχνη.
Ο κόσμος έχει δύσκολη σχέση με τη σύγχρονη τέχνη. Συχνά του φαίνεται δυσνόητη.
Μα η σύγχρονη τέχνη δεν είναι εύκολη. Μιλάει για το παρόν, κοιτώντας παράλληλα στο μέλλον. Πολύ συχνά, ο επισκέπτης βλέπει ένα έργο «χωρίς τίτλο» και χωρίς να του δίνεται καμία εξήγηση. Του δημιουργούνται απορίες. Σε αυτό το μικρό μουσείο που έχουμε κάνει προσπαθούμε να βοηθήσουμε τους επισκέπτες στην κατανόηση της σύγχρονης τέχνης. Φοιτητές της σχολής Καλών Τεχνών εκτελούν ένα ρόλο διαμεσολάβησης με τον επισκέπτη, εξηγούν και δίνουν πληροφορίες. Δημιουργείται μια σχέση και γεννιέται ένας πολύ γόνιμος και ενδιαφέρον διάλογος. Δημιουργήσαμε, επίσης, ένα ειδικό τμήμα γνωριμίας με τη σύγχρονη τέχνη, το οποίο πρέπει να σας πω ότι έχει πολύ μεγάλη συμμετοχή κι ένα τμήμα για παιδιά, που έρχονται σε επαφή με τη σύγχρονη τέχνη μέσω της δικής τους προσωπικής δημιουργίας.
Το Χόλιγουντ, ο Κατελάν
κι ο ταξιτζής
Εσείς πώς θα περιγράφατε τη σύγχρονη τέχνη σε κάποιον που θα σας ρωτούσε;
Με αυτή τη φράση: συλλαμβάνεις το σήμερα και υποψιάζεσαι το αύριο. Η σύγχρονη τέχνη είναι ένας μοναδικός τρόπος για να ζήσεις, να γνωρίσεις το παρόν και να οσμιστείς το μέλλον. Να ανοίξεις τους ορίζοντές σου και να δώσεις χώρο στη φαντασία σου. Θα σας διηγηθώ ένα περιστατικό. Το 2001 είχαμε οργανώσει με τον Μαουρίτσιο Κατελάν ένα ταξίδι στη Σικελία για να παρουσιάσουμε μια ρεπλίκα της επιγραφής Hollywood που είχε φτιάξει ο ίδιος. ΄Επειτα από δυο τρεις μήνες επέστρεψα στο Παλέρμο. Πηγαίνοντας από το αεροδρόμιο στην πόλη με ένα ταξί, ρωτάω τον οδηγό να μου πει τι ήταν αυτό. Περίμενα να μου πει «δεν ξέρω», «μια αηδία», τέτοια πράγματα. «Ακούστε τι συνέβη», μου είπε. «Ο Σιλβέστερ Σταλόνε ήθελε να γυρίσει μια ταινία στο Χόλιγουντ αλλά δεν του έδωσαν άδεια. Ηρθε εδώ κι έφτιαξαν την επιγραφή για να γυρίσει την ταινία». Είχε κατασκευάσει ολόκληρη ιστορία! Γι’ αυτό και μόνο πρέπει να ανοίξουμε τον κόσμο της σύγχρονης τέχνης, ο οποίος απ’ έξω μπορεί να φαίνεται πολύ κλειστός.
Γιατί επιλέξατε να δραστηριοποιηθείτε στο Τορίνο και όχι στο Μιλάνο ή τη Ρώμη;
Το Τορίνο είναι η πόλη μου και ήθελα να κάνω κάτι γι’ αυτήν. Φυσικά οι δυσκολίες ήταν περισσότερες. Για παράδειγμα ο κόσμος στην περιοχή όπου κάναμε το Ιδρυμα δεν ήθελε να γίνει η κατασκευή στη γειτονιά του, με αποτέλεσμα να σταματήσουν οι εργασίες για έντεκα μήνες. Κινδυνέψαμε να χάσουμε τη χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή ΄Ενωση. Εκεί πρέπει να σας πω ότι σκέφτηκα να φύγω από το Τορίνο, είχα θυμώσει λίγο. Ήταν και όλα τα εμπόδια της γραφειοκρατίας.
Σε αυτό σας το εγχείρημα είχατε βοήθεια;
Μόνο από την περιφέρεια. Από το δήμο και το κράτος απολύτως τίποτε, αν και ζήτησα τη συμβολή τους.
Από τη συλλογή σας τι θελήσατε να δει στο κοινό του Ελληνικού Φεστιβάλ;
Θέλω να πάρει μια ιδέα αυτής της συλλογής. Αρχικά, είχα χωρίσει τη συλλογή μου σε θεματικές ενότητες. Βρετανική τέχνη, φωτογραφία, γυναίκες, Ιταλοί. Σήμερα δεν έχει νόημα αυτός ο διαχωρισμός. Σκέφτηκα, λοιπόν, να ενώσω σε μια ενότητα τα γλυπτά της συλλογής για να δώσω στο κοινό του Φεστιβάλ ένα δείγμα της σύγχρονης γλυπτικής με έργα καλλιτεχνών από ολόκληρο τον κόσμο.
Τι χρειάζεται για μια καλή έκθεση;
Οπωσδήποτε, καλοί καλλιτέχνες και ωραία έργα. Έπειτα, πολύ σημαντικό ρόλο παίζει το θέμα μιας έκθεσης. Ο κόσμος έλκεται πολύ από τον τίτλο. Μια έκθεση είναι απαραίτητο να έχει μια λογική, ένα μήνυμα. Θα πρόσθετα, κι έναν καλά επιμελημένο κατάλογο. Ο κατάλογος είναι το μοναδικό ντοκουμέντο που μένει όταν τελειώνει μια έκθεση.
Ιnfo
Σύγχρονα Μνημεία 1981-2008
Έργα από την συλλογή Sandretto Re Rebaudengo
Η έκθεση συγκεντρώνει περισσότερα από 29 έργα σύγχρονης γλυπτικής 23 διάσημων καλλιτεχνών της διεθνούς σκηνής, επιλεγμένα από τη σημαντική συλλογή της Πατρίτσια Σαντρέτο Ρε Ρεμπαουντένγκο. Τα συμπαγή αυτά γλυπτά, δημιουργημένα από ετερόκλητα υλικά, θέτουν υπό αμφισβήτηση τη δική μας θέαση για την πραγματικότητα, αναπαριστώντας συμβολικά τον παρόντα χρόνο. Έργα που μνημειώνονται, που αφηγούνται τις κοινωνικές μεταβολές, όπως ο αυτόχειρας σκίουρος του Maurizio Cattelan και το αντιπολεμικό μνημείο του Thomas Hirschhorn, συναντούν την εκλεπτυσμένη αναστοχαστική φόρμα των βάζων του Tobias Rehberger. Τα ανάλαφρα γλυπτά του νεαρού Bojan Sarcevic συνδιαλέγονται με την ειρωνική αναπαράσταση της σεξουαλικότητας της Sarah Lucas και με την περιγραφή του παραλόγου των κοινωνικών στερεοτύπων όπως αυτά αποτυπώνονται στα μανεκέν του Yinka Shonibare.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου